قَالُٓوا اُو۫ذ۪ينَا مِنْ قَبْلِ اَنْ تَأْتِيَنَا وَمِنْ بَعْدِ مَا جِئْتَنَاۜ قَالَ عَسٰى رَبُّكُمْ اَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْاَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ۟

Kâlû ûżînâ min kabli en te/tiyenâ vemin ba’di mâ ci/tenâ^(c) kâle ‘asâ rabbukum en yuhlike ‘aduvvekum veyestaḣlifekum fî-l-ardi feyenzura keyfe ta’melûn(e)

Sen gelmeden önce de eziyet çektik, geldikten sonra da çekiyoruz dediler. Musa, umarım ki dedi, Rabbiniz, düşmanlarınızı helak eder, yeryüzünde hükümdar eder sizi de neler yapacağınıza bakar, dener sizi.

Onlar (İsrailoğulları ise Hz. Musa’ya dönüp şikâyetlenerek) dediler ki: "Sen bize gelmeden önce de, geldikten sonra da (hep böyle) eziyete uğratıldık. (Hakk dine ve davaya uyduk diye umduğumuz rahata ve menfaate bir türlü kavuşamadık." Musa dedi ki:) "Umulur ki, Rabbiniz düşmanınızı helak edecek ve sizleri yeryüzünde halifeler (egemenler) kılıp (iktidara getirecek), böylece nasıl davranacağınızı gözleyip (durumunuza bakacak ve sadıklarla sahtekârları ayıracaktır)."

Fakat İsrailoğulları: “Biz, sen gelmeden önce de, geldikten sonra da, çok eziyet çektik” dediler. Musa cevaben: “Belki de Rabbiniz düşmanınızı yok edip, yeryüzüne sizi varis kılacak ve sonra sizin nasıl ve neler yapacağınıza bakacak” dedi.

İsrâiloğulları:
“Sen bize peygamber olarak gelmeden önce de, geldikten sonra da bize işkence edildi" dediler. Mûsâ:
“Umulur ki, Rabbiniz düşmanınızı helâk eder. Onların yerine sizi yeryüzüne hâkim kılar da, sizin nasıl davranacağınıza, emirlerine itaat edip etmeyeceğinize, nasıl bir hayat yaşayacağınıza bakar" dedi.

Onlar: "Bize, sen gelmeden önce de eziyet edildi sen geldikten sonra da!" dediler. O da: "Olur ki Rabbiniz, düşmanınızı helak edip, sizi onların yerlerine yerleştirir ve sizin nasıl davranacağınıza bakar" dedi. [7]

Dediler ki: 'Sen bize gelmeden önce de, geldikten sonra da eziyete uğratıldık.' (Musa:) 'Umulur ki, Rabbiniz düşmanınızı helak edecek ve sizleri yeryüzünde halifeler (egemenler) kılacak, böylece nasıl davranacağınızı gözleyecek' dedi.

Mûsa'ya iman edenler de: “- Sen bize Peygamber gelmeden önce de, bize Peygamber geldikten sonra da eziyet gördük.” dediler. Mûsa şöyle dedi: “-Umulur ki Rabbiniz, düşmanlarınızı helâk edecek ve sizi onlar yerine sahip kılacaktır da sizin nasıl hareket edeceğinize bakacaktır.”

Musa’nın kavmi: “Sen bize gelmeden ve geldikten sonra da biz eziyet gördük.” dediler. Musa: “Yakında Rabbiniz düşmanınızı helak edecektir. Memlekette sizi onların yerine koyacaktır. Sizin ne yapacağınıza (nasıl davranacağınıza) bakacaktır” dedi.

Onlar da, “Sen peygamber olarak gelmeden önce de geldikten sonra da bize işkence edildi” dediler. Mûsâ, “Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı helâk eder ve onların yerine sizi yeryüzüne hâkim kılar da nasıl hareket edeceğinize bakar” dedi.

Öğüt alsınlar diye, Firavuncuları kıtlıkla, yemişlerin azlığına uğrattık

Kavmi ona: “Biz, sen gelmeden önce de çok eziyet çektik, geldikten sonra da!” dediler. (Musa cevaben:) “Belki de Rabbiniz düşmanınızı yok edip yeryüzüne sizi varis kılacak ve sonra sizin nasıl (ve neler) yaptığınıza bakacak!”

Ânlar da: "Biz senden evvel mazlûm idik şimdi yine zulüm görüyoruz" didiler. Mûsâ: "Allâh düşmanlarınızı helâk idecek ve sizi bu arzın vârisleri yapacak ki nasıl hareket ideceklerini görsün" didi.

Milleti: "Sen bize gelmeden önce de, geldikten sonra da eziyet çektik" dediler. Musa da: "Rabbinizin düşmanlarınızı yok etmesi ve yeryüzünde sizi onların yerine geçirmesi umulur. O zaman nasıl davranacağınıza bakar" dedi.*

Dediler ki: “Sen bize gelmeden önce de bize işkence edildi, geldikten sonra da.” Mûsâ, “Umulur ki, Rabbiniz düşmanınızı helâk edecek ve sizi bu yerde (Mısır’da) egemen kılıp, nasıl davranacağınıza bakacaktır” dedi.

Onlar da, “Sen bize gelmeden önce de geldikten sonra da bize işkence edildi” dediler. Mûsâ, “Umulur ki rabbiniz düşmanınızı helâk eder ve nasıl hareket edeceğinizi görmesi için onların yerine sizi yeryüzüne hâkim kılar” dedi.

Onlar da, sen bize (peygamber olarak) gelmeden önce de geldikten sonra da bize işkence edildi, dediler. (Musa), «Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı helâk eder ve onların yerine sizi yer yüzüne hakim kılar da nasıl hareket edeceğinize bakar» dedi.  

"Sen bize gelmeden önce de, bize geldikten sonra da eziyet edildik," dediler. (Musa da) "Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı yok ederek onların yerine sizleri yeryüzüne yerleştirsin ve sonra nasıl davranacağınıza baksın," dedi.

Kavmi de dediler ki: "Sen bize gelmeden önce de eziyet gördük, sen geldikten sonra da." Musa dedi ki: "Umulur ki, Rabbiniz düşmanlarınızı helak edip de sizi yeryüzünde halife kılacaktır ve sizin nasıl işler yaptığınıza bakacaktır."

Biz, dediler: sen bize gelmezden evvel de eza edildik sen bize geldikten sonra da, umulur ki, dedi: Rabbınız hasmınızı helâk edib de sizi yer yüzünde halife kılacak, sizin de nasıl işler yapacağınıza bakacaktır

Onlar da, “(Yâ Mûsâ!) Sen bize (peygamber olarak) gelmeden önce de geldikten sonra da bize işkence edildi, (yani senin bize peygamber olarak gelmen, üzerimizdeki zillet hâlini kaldırmadı)” dediler. (Mûsâ kavmine cevaben,) “Rabbiniz, düşmanlarınızı helâk edecek ve onların ardından yeryüzüne sizi hâkim kılacaktır, sonra da *sizin (yeryüzüne hâkim kılınma nimetine karşılık olarak) nasıl davrandığınıza bakar (ve yaptıklarınıza göre, size, ceza ya da mükâfat olarak hak ettiğinizi verir.”) dedi.

“Sen bize gelmeden önce de bize geldikten sonra da bize eziyet edildi.” dediler. O da: “Umulur ki Rabb'iniz düşmanlarınızı yok eder ve sizi yeryüzüne halifeler¹ kılar da nasıl davranacağınıza bakar.” dedi.

(İsrâîl oğulları): «Biz, dediler, sen bize (peygamber olarak) gelmezden evvel de, bize geldiğinden sonra da işkenceye dûçâr edildik». (Musa şöyle) dedi: «Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı helak edecek, sizi bu yerde hükümdar yapacak da sizin nasıl hareket edeceğinize bakacakdır».

(Onlar) dediler ki: “(Ey Mûsâ! Sen) bize gelmeden önce de, geldikten sonra da bize eziyet edildi.” (Mûsâ şöyle) dedi: “Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı helâk eder ve sizi yeryüzünde (onların yerine) hâkim kılar da, nasıl amel edeceğinize bakar.”

(Fakat İsrailoğulları:)"Biz, sen (peygamber olarak) gelmeden önce de çok eziyet çektik, geldikten sonra da!" dediler. (Bunun üzerine) Musa, umarım ki, Rabbiniz sizin düşmanınızı helâk eder (yok eder) ve arzda (bu ülkede) sizleri halifeler yapar (onların yerine hâkim kılar). Böylece nasıl amel edeceğinize (davranacağınıza) bakar. ”dedi.*

Kavmi “Sen bize gelmeden de biz eziyetlere uğruyorduk, sen bize geldikten sonra da eziyetlere uğruyoruz” dediler. Musa “Rabbinizin düşmanlarınızı yok edip, sizi yeryüzünde onların yerine geçirmesi mümkündür. Nasıl yapacaksınız, bakacak” dedi.

Musa’nın ulusu dedi: "Sen bize gelmeden önce de, sen geldikten sonra da biz çok ezildik." Musa dedi: "Olabilir ki çalabınız düşmanlarınızı yok eder de bu topraklarda sizleri onların yerine kor. Ondan sonra da sizin kendisine karşı nasıl davranacağınıza bakar."

Kavmi Musa/ya «— Sen bize peygamber olarak gelmeden evvel de, geldikten sonra da biz eza gördük» dediler. Musa «— Üzülmeyin, olabilir ki Rabbiniz düşmanlarınızı helâk eder, sizi de onun yerine getirir. Artık nasıl işlediklerinize [⁸] bakar» dedi.

(Kavmi Musa’ya), “Sen bize gelmeden önce de, bize geldikten sonra da bize işkence edildi” dediler. Musa da “Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı yok eder ve onların yerine sizi yeryüzüne hâkim kılar da nasıl hareket edeceğinize bir bakar!” dedi.

(Kavmi,) “Sen bize gelmeden önce de geldikten sonra da eziyet çektik” dediler. Musa da, “Rabbinizin düşmanlarınızı yok etmesi, yeryüzünde sizi onların yerine geçirmesi ve böylece nasıl amel edeceğinize bakması umulur” dedi.

Ama onlar, “Ey Mûsâ!” diye yakındılar, “İyi hoş söylüyorsun da, sen bizePeygamber olarak gelmeden önce de eziyet çekiyorduk, şimdi sen bize geldikten sonra da aynı eziyeti fazlasıyla çekiyoruz! Güya bizi kurtarmaya gelmiştin, fakat uyuyan fitneyi uyandırdın ve Firavunu iyice azdırarak başımıza belâ ettin!” Buna karşılık Mûsâ, “Hele biraz daha sabredin, kardeşlerim! Ümit ediyorum ki, Rabb’iniz düşmanlarınızı helâk edecek ve onların ardından yeryüzünde sizi egemen kılacaktır. İşte asıl zor imtihân o zaman başlayacak: Allah, sizi güç ve servet ile imtihân etmek sûretiyle, nîmetler karşısında nasıl davrandığınıza bakacaktır!” dedi.
Derken ilâhî plân, aşama aşama gerçekleşmeye başladı:

-“Sen bize gelmeden önce de, geldikten sonra da bize eziyet edildi” dediler. Dedi ki: -“Umulur ki rabbiniz, düşmanlarınızı helâk eder. Yeryüzü’nde sizi halîfeler kılar; nasıl işler yapacağınıza bakar”.

İsrailoğulları: - Sen gelmeden önce de geldikten sonra da acı çeken hep biz olduk. Musa: - Ümidim o ki Rabb’im, düşmanlarınızı helâk edip yeryüzünde temsilcilik görevini size verecek ve biraz da sizin çalışmalarınızı seyredecek.

İnananlar Musa’ya dediler ki: "Sen bize gelmeden önce de işkence ediliyordu. Geldikten sonra da işkence edilecek! Değişen bir şey yok!" Musa dedi ki: "Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı helak edecek! Sizi bu yerde egemen kılıp, nasıl davranacağınıza bakacaktır."

Onlar “Sen bize (peygamber olarak) gelmeden önce de eziyete uğratılmıştık; geldikten sonra da!” demişlerdi. (Musa ise): “Elbette Rabbiniz, düşmanınızı helak edecek ve onların yerine sizi yeryüzüne hâkim kılacak [*] ve nasıl hareket edeceğinize bakacaktır.” demişti. [*]

Onlar da: “(Ey Mûsa! Zâten) bize sen gelmeden önce de geldikten sonra da hep işkence edildi.”¹ dediler. Mûsa da: “Umulur ki Rabbiniz, düşmanlarınızı helâk edip, sizin de nasıl hareket edeceğinize bakmak için sizi, yeryüzünde hâkim kılar.” dedi.

[Fakat İsrailoğulları:] “Biz, sen gelmeden önce de çok eziyet çektik, geldikten sonra da!” ⁹³ dediler. [Musa cevaben]: “Belki de, Rabbiniz düşmanınızı yok edip yeryüzüne sizi varis kılacak: Ve sonra sizin nasıl (ve neler) yaptığınıza bakacak!” ⁹⁴

Kavmi ise: – Sen bize gelmeden önce de biz işkence ve baskı görüyorduk sen geldikten sonra da işkence ve baskı görüyoruz, dediler. Musa da: – Belki de Rabbiniz düşmanlarınızı helak edecek, sizi o topraklara varis yapacak ve nasıl yaşayacağınızı görmek için sizi sınayacaktır, dedi. 10/13- 14, 21/35

(Musa’nın toplumu): “Sen bize gelmeden önce de eza cefa görüyorduk, (mucizevi) kainat delilleri ile geldikten sonra da”[¹²⁴⁶] diye çıkıştılar. (Musa): “Rabbiniz düşmanınızı yok ettikten sonra sizi malum yurda kesinlikle[¹²⁴⁷] vâris kılacak, bunun için de sizin tavır ve davranışlarınıza bakacaktır” dedi.

(Fakat kavmi bu sözlerden teselli bulmadılar ve) "Ey Musa biz; -sen bize (peygamber olarak) gelmeden önce de- işkence görüyorduk, sen geldikten sonra da görüyoruz" diye sızlandılar. Bunun üzerine Musa "Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı helak edecek, sizi bu yerde (hem) hüküm sahibi yapacak (hem de) sizin nasıl hareket edeceğinize bakacak" (sizi imtihan edecek) dedi. (Böylece onlara hem müjde verdi, hem de onları ilerisi için uyardı nitekim Musa a.s.'ın bu müjdesi ve uyarısı ilerde gerçekleşti.)

(Ey Mûsâ), sen bize gelmezden önce de, sen bize geldikten sonra da bize işkence edildi. dediler. (Mûsâ) dedi: "Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı yok eder ve onların yerine sizi yeryüzüne hâkim kılar o sizin nasıl hareket edeceğinize bakar. "

Dediler ki: «Biz senin bize gelmenden evvel de ve bize geldiğinden sonra da eza edildik». «Umulur ki,» Dedi, «Rabbiniz düşmanlarınızı helâk eder de sizi yerde onların halefi kılacak olur. Tâ ki nasıl amel edeceğinize nazar buyursun.»

İsrailoğulları: “Biz, hem sen bize gelmeden önce, hem de sen bize peygamber olarak geldikten sonra işkenceye mâruz kaldık! ” diye yakındılar. Mûsâ ise, şöyle dedi: “Hele biraz daha sabredin. Umulur ki, Rabbiniz düşmanlarınızı imha eder de, onların yerine sizi hakim kılıp nasıl hareket edeceğinize bakar. ”

(Ey Musa), sen bize gelmezden önce de, sen bize geldikten sonra da bize işkence edildi. dediler. (Musa) dedi: "Umulur ki Rabbiniz düşmanınızı yok eder ve onların yerine sizi yeryüzüne hakim kılar da nasıl hareket edeceğinize bakar."

Mûsâ'nın kavmi: "Sen gelmezden evvel ve geldikden sonra da dûçâr-ı ezâ ve cefâ olduk" didiler. (Beyân-ı teessür iylediler) Mûsâ: "Me'mûldur ki rabbiniz düşmanınızı helâk ide ve sizi yeryüzünde onlara (Fir'avn'a ve cemâ'atine) halef kıla. Sizin nasıl 'amel ideceğinize bakar" didi.

Dediler ki “Sen aramıza katılmadan da gelişinden sonra da ezilen hep biz olduk.” Musa şöyle dedi: “Belki de Rabbiniz, düşmanınızı etkisiz hale getirecek ve sizi onların yerine yerleştirecektir. Sonra da sizin ne yapacağınıza bakacaktır.”

Kavmi ise:-Sen bize gelmeden önce de geldikten sonra da bize işkence edildi, dediler. Musa da:-Rabbinizin düşmanlarınızı helak etmesi ve sizi yeryüzünde nasıl yaşayacağınıza bakmak için, iktidara getirmesi ümit edilir, dedi.

Onlar “Sen gelmeden önce de biz eziyete uğruyorduk, sen geldikten sonra da” dediler. Musa “Bakarsınız,” dedi, “Rabbiniz düşmanlarınızı helâk eder de, ne tür işler yapacağınıza bakmak için ülkede onların yerine sizi egemen kılar.”

Dediler ki: "Senin bize gelişinden önce de işkenceye uğratıldık, gelişinden sonra da." Mûsa dedi: "Rabbinizin, düşmanınızı yok etmesi ve nasıl davranacağınıza bakmak üzere yeryüzünde sizi yöneticiler yapması umulabilir."

eyittiler: “incidinildüķ andan ilerü kim geleseñ bize daħı andan śoñra kim geldük bize” ya'nį ikiledin ķırmaġa başladukları. eyitti “ola kim çalabuñuz helāk eyleye düşmānlaruñuzı daħı yirine ķoya sizi yirde ya'nį mıśr yiri pes baķa nite [83a] işlersiz.”

Benī İsrā’īl eyitdiler: Biz incindük yā Mūsā, sen bize gelmezden burun senbize geldükden ṣoñra daḫı. Mūsā eyitdi: Ola kim sizüñ Çalabuñuz helākeyleye sizüñ düşmanuñuzı. Daḫı ḫalīfe eyleye sizi yir yüzinde. Pes göre ni‐ce ‘amel işlersiz.

(Musaya iman gətirənlər) dedilər: “Sən bizə peyğəmbər gəlməmişdən əvvəl də, sonra da biz əziyyət çəkdik!” (Musa onlara belə) cavab verdi: “Bəlkə də, Rəbbiniz düşməninizi məhv edib sizi yer üzünün varisləri edəcək, sonra isə nə etdiyinizə (özünüzü necə apardığınıza) baxacaq!”

They said : We suffered hurt before thou camest unto us, `and since thou hast come unto us. He said: it may be that your Lord is going to destroy your adversary and make you viceroys in the earth, that He may see how ye behave.

They said: "We have had (nothing but) trouble, both before and after thou camest(1086) to us." He said: "It may be that your Lord will destroy your enemy and make you inheritors(1087) in the earth; that so He may try you by your deeds."